Njemački karabin Sauer 100 postao je etalon koji vrijedi mnogo više od cijene koštanja i odlično se prodaje, posebno u SAD. Koncept karabina „Sauer 100“ kopirao je čak i čuveni Mauser na modelu M18.
Već nekoliko godina od izlaska na tržište lovački obrtno-čepni karabin sistema Sauer 100 privlači pažnju evropskih i američkih lovaca i strijelaca opravdavajući tako reputaciju jedne od najboljih njemačkih pušaka koje vrijede više nego što koštaju. U ovoj kategoriji Sauer 100 zapravo je postao etalon i to ne bez razloga – poznati njemački karabin sistema Mauser M18, simbolično nazvan “Narodni Mauzer”, upravo predstavlja “Mauzerov” odgovor na karabin “Sauer 100” sa kojim dijeli više zajedničkih karakteristika. Radi se o puškama srednjeg cjenovnog razreda čijom kupovinom se dobijaju iste ili približne performanse modela iz Mauzerovih skupih serija.
Evropski proizvođači pažljivo prate i analiziraju američko tržište pa se prema tim parametrima i kreira ponuda. Naime, evropski obrtnočepni karabini, koji spadaju u predmetnu kategoriju, susreću se sa izvjesnim problemima na američkom tržištu prvenstveno iz razloga što su njihove cijevi fabrički fiksirane u sanduk te nisu predviđene za laku zamjenu kod puškara. Prosječnom američkom lovcu bliska je ideja zamjene cijevi karabina prema želji i ličnim preferencijama. Jednom ugrijan i termički obrađen sanduk u koji je potom čvrsto uglavljena cijev, bez mogućnosti odvrtanja odnosno demontaže, ne uklapa se u tu sliku.
Sa uvođenjem karabina Sauer 100 njemački proizvođač J. P. Sauer und Sohn GmbH (Sauer & Sohn) iz grada Isni im Algoj (u kojem je smješten i Blaser) potpuno se udaljio od uobičajene evropske prakse trajnog fiksiranja cijevi u sanduk, te je na Modelu 100 izašao u susret zahtjevima američkog tržišta. Cijev karabina Sauer Model 100 uvrće se u sanduk i lako može da se demontira, baš kao što je to slučaj kod većine američkih proizvođača.
Pored toga, Sauer je na modelu 100 otišao i korak dalje ostavši u istoj cjenovnoj klasi. Sanduk Sauera 100 nema utore za bravljenje zuba na glavi zatvarača urezane u sanduk – sa tom svrhom uveden je naročiti prstenasti element. Urezi odnosno kanali za bravljenje glave zatvarača nalaze se unutar masivnog prstena koji je montiran između sanduka i cijevi.
Prsten ima i ulogu graničnika koji omogućava precizno pozicioniranje cijevi u sanduku prilikom montaže. Tradicionalni načini izrade obrtno-čepne akcije podrazumijeva glodanje sanduka iz velikog cilindričnog bloka čelika i mašinsku izradu kanala za bravljenje sa prednje unutrašnje strane sanduka. Postoje velike razlike u dimenzijama unutrašnje površine sanduka u zoni bravljenja glave zatvarača pa montiranje cijevi zahtijeva stručno lice koje će tačno izmjeriti i podesiti čeoni zazor.
Prstenasti umetak u koji brave zubi na glavi zatvarača izrađen je od vrlo krutog alatnog čelika sa minimalnim tolerancijama tako da su svi umeci praktično istih dimenzija. Kada se čelični prsten montira sa prednje unutrašnje strane sanduka, cijev će prilikom uvrtanja odnosno montaže ići tačno do te tačke i zaustaviti se kada dotakne prsten. Ovim sofisticiranim konstrukcionim rješenjem je omogućeno da već prilikom montaže cijevi čeoni zazor bude podešen. Čelični prsten štedi vrijeme potrebno za montažu i uopšte pojednostavljuje izradu sanduka, tako da je za očekivati da će proizvođači u budućnosti češće primjenjivati ovo rješenje.
Zatvarač sa tri braveće površine
Kada se karabin Sistema Sauer uzme u ruke prvo što pada u oči je kvalitetna i precizna izrada zatvarača i sanduka, sa minimalnim tolerancijama. Premda vrlo tijesna, akcija postaje meka i glatka kada se kroz otvor za izbacivanje čaura ukapa koja kap ulja.
Zatvarač obrtno-čepnog karabina sistema Sauer 100 ima glavu sa tri zabravljujuća brijega i otvara se pod uglom od 60 stepeni što je rješenje koje dozvoljava montiranje optike širokog tubusa.
U otvorenom položaju zatvarača jedan od bravećih brijegova pozicioniran je na 6 sati, odmah iza danceta čaure, što je promišljeno rješenje koje obezbjeđuje sigurno uvođenje metka u cijev. Kada glava zatvarača sa tri brijega krene naprijed prilikom repetiranja upravo taj brijeg sa donje strane sigurnohvata dance čaure i skida metak sa vrha šaržera bez obzira da li se metak nalazi sa lijeve ili desne strane donosača. Na ovaj način riješeno poziciniranje brijega glave zatvarača omogućava veoma pouzdano uvođenje metka u cijev bez opasnosti da će zatvarač preskočiti preko danceta čak i kad je metak postavljen ukoso u okviru.
Sa zadnje strane zatvarača nalazi se crveno obojeni indikator zapetosti udarne igle koji u zapetom položaju viri kroz spojnicu. 
Kočnica je smještena sa zadnje desne strane iza ručice zatvarača i ima tri pozicije (trostepena je). U zadnjoj poziciji krilca kočnice zatvarač i obarač su blokirani. Srednja pozicija krilca kočnice omogućava otvaranje zatvarača ali je obarač i dalje blokiran. Krajnja prednja pozicija krilca kočnice omogućava otvaranje vatre. Bifilarni okvir na karabinu Sauer 100 ima standardni kapacitet od pet metaka ili četiri kod magnum kalibara a zahvaljujući konstrukciji utapa se u siluetu sanduka puške bez ikakvog štrčenja. Kapacitet od 5 + 1 metak uz tako utopljen okvir je više nego poželjno rješenje koje pruža lovcu da bez problema nosi pušku obuhvativši je oko zone težišta.
Budući da firma Sauer predviđa samo jednu dužinu sanduka za model 100 okvir jeste nešto duži ali je ugradnjom plastičnog graničnika spriječeno da se municija u okviru pomjera unazad.
Sa lijeve zadnje strane sanduka nalazi se dugme utvrđivača zatvarača.
Izbacivači
Sistem izbacivača na glavi zatvarača karabina Sauer 100 je dvostruki i čine ga dva klipa pod oprugom u AR15 stilu smještena na čelu glave zatvarača, nasuprot izvlakaču. Takvi dvostruki izbacivači vrše konstantan pritisak na dance čaure koja će, jednom kada se oslobodi put kroz otvor za izbacivanje čaura, biti izbačena pod kontrolisanim plitkim uglom. Izvlakač se prilikom otvorenog položaja zatvarača nalazi tačno u otvoru za izbacivanje čaura. 
Opisana kombinacija obezbjeđuje sigurno ozbacivanje čaura čak i kod dugih magnum kalibara i kada je optika montirana nisko na sanduku. Premda ovo ne zvuči kao nešto posebno inventivno valja se podsjetiti na probleme koje nezgodno izbačena čaura može napraviti odbivši se od optiku i blokirajući put svježem metku. Bitno je napomenuti i to da standardni Sauer 100 nema podesivu obrazinu na kundaku iz kojeg razloga je važno montirati optiku što niže odnosno bliže cijevi. Upravo zato važno je da ugao pod kojim se čaure izbacuju bude strogo kontrolisan.
Originalno rješenje bedinga
Sauer je na modelu 100 beding riješio ugradnjom jednog precizno obrađenog aluminijumskog bloka u kundak. Taj epoksidnom smolom fiksirani element korespondira sa odgovarajućim žlijebom sa donje prednje strane cilindričnog sanduka, odmah iza zavrtnja kojim su spojeni sanduk i kundak. Zavrtanj prolazi kroz blok. Rješenje je nazvano “Ever-Rest”.
Većina šina za montiranje optike namijenjenih karabinima sistema Remingotn 700 odgovaraju i karabinu Sauer 100.
Podesivi “single-stage” obarač karabina Sauer 100 ima ujednačen hod do i nakon okidanja. Moguće je podesiti silu okidanja od 0,9 do 1,9 kg. Okidanje je odsječno sa malo praznog hoda.
Ono što je veoma važno podvući je da se cijevi za firme Sauer, Blaser i Mauser izrađuju prema istim specifikacijama i na istom mjestu. Sve cijevi izrađene su postupkom hladnog kovanja i i maju fabrički garantovanu preciznost od 1 MOA za tri hica na 100 metara.
Da bi osigurao preciznost od 1 MOA Sauer je vodio računa da svaka slobodno plivajuća cijev ima precizno obrađenu takmičarsku krunu i takmičarski korak uvijanja za svaki od ponuđenih kalibara.
Preciznost puške verzirani strijelci povezuju sa odličnim cijevima i kvalitetnim okidanjem a opisuju je kao fenomenalnu – moguće je dobiti grupe od 11 milimetara na 100 metara. Za preciznost je zaslužan i čvrst ali vrlo udoban Ergo Max kundak koji Sauer izrađuje od polimera. Oružje se proizvodi u više varijanti kao što su: Atacama, Ceratech, Cherokee, Fieldshoot i Pantera.
Tehnički podaci
Sauer 100 Classic XT
Akcija: Obrtno-čepni zatvarač
Kalibri: Mini: .223 Rem. Standard: .243 Win., .270 Win., 6,5×55 SE, 7mm-08, 6,5 Creedmoor, .308 Win., .30-06 Spring., 8×57 IS, 9,3×62 Magnum: 6,5 PRC, .300 Win. Mag., 7mm Rem. Mag.
Hranjenje: odvojivi polimerni okvir
Kapacitet: 5+1 za standardnu grupu kalibara, 4+1 za Mini and Magnum kalibre
Cijev: hladno kovana, 56 cm za standardne i Mini kalibre, 62 cm za Magnum grupu kalibara
Ukupna dužina oružja: 106,6 cm za Standard i Mini grupu kalibara, 113 cm za Magnum kalibre
Masa oružja: 3,05 kg za Standard i Mini grupu kalibara, 3,15 kg za Magnum kalibre
Nišani: Nema mehaničke nišane, Hexalock sistem montaže optičkih nišana
Piše: Draško Dragosavljević
